مقدمه

آیا تا به حال به اهمیت ورق سیاه در صنعت توجه کرده اید؟ از آنجایی که آهن به دلیل استحکام و خواص مطلوب یکی از حیاتی ترین و پرمصرف ترین فلزات در جهان است، به اشکال مختلف مانند ورق برای صنایع مختلف با سایر فلزات ترکیب می شود. از انواع ورق در صنایع محتلف از جمله خودروسازی و ساختمانی استفاده می شود و ورق سیاه یکی از محصولات آهنی است که به عنوان محصول واسطه ای برای تولید کالاهای صنعتی آهن با مصرف مستقیم مانند قطعات خودرو، پروفیل ساختمان استفاده می شود. در این مقاله به بررسی کاربرد و خواص ورق سیاه به همراه انواع و عوامل موثر در تعیین قیمت آن یا آهن برای فعالان صنایع مرتبط می پردازیم پس با ما همراه باشید.

معرفی ورق سیاه

کلیه مقاطع فولادی به روش نورد سرد و گرم تولید می شوند. ورق های تولید شده به روش نورد گرم که ظاهری مات و مشکی دارند به ورق سیاه معروف هستند. برای ساخت این نوع ورق در دمای بالاتر از 930 درجه سانتیگراد تحت فشار نورد قرار می گیرد. به دلیل دمای بالا در هنگام تولید، رنگ محصول مات و سطح آن زبر می شود. در طی مراحل بعدی، شکل پذیری ورق را بهینه می کنند. دو ورق ST37 و ST52 از پرمصرف ترین ورق های مشکی هستند و هر کدام به دلیل ترکیبات شیمیایی متفاوت، خواص مکانیکی و کاربردهای متفاوتی دارند. ابعاد ورق سیاه با توجه به رول بودن و همچنین عرض غلتک هایی که در هنگام تولید استفاده می شود متفاوت است. برای آشنایی بیشتر با ورق سیاه بهتر است مقاله زیر را مطالعه کنید.

مهم ترین گرید های ورق سیاه

ورق سیاه در گریدهای مختلف تولید می شود تا تولیدکنندگان بتوانند با توجه به نیاز خود بهترین و مناسب ترین را انتخاب کنند. ASTM و SAE دو استاندارد و معیار اندازه گیری ساختار فیزیکی، توانایی، خواص و ویژگی های فلزات هستند. نام گذاری دسته ها در استاندارد ASTM با A شروع می شود که نشان دهنده فلزات آهنی است، اما برای نام گذاری دسته ها در استاندارد SAE از اعداد چهار رقمی استفاده می شود. در این سیستم عیار فولادهای کربنی ساده با عدد 10 شروع و با دو عدد صحیح دیگر که نشان دهنده میزان غلظت کربن است ادامه می یابد. در ادامه به بررسی برخی از مفیدترین و رایج ترین گرید های ورق سیاه می پردازیم.

ورق سیاه گرید A36

ورق سیاه A36 یکی از پرکاربردترین ورق ها در صنعت است. با وجود اینکه این ورق روغنی گرید معمولی نیست اما در بازار موجود است. تنها 0.3 درصد از وزن این نوع فولاد کم کربن در واقع کربن است. 1.03 درصد آن منگنز، 0.28 درصد سیلیکون، 0.2 درصد مس، 0.04 درصد فسفر و 0.05 درصد گوگرد است. عموماً از این دسته برای ساخت بدنه اصلی محصولات فولادی استفاده می شود اما کاربردهای متفاوتی نیز دارد که عبارتند از:

• ابزار کشاورزی
• گذرگاه ها و نرده های محافظ
• بدنه و قاب خودروهای صنعتی
• قفسه بندی
• یدک کش و …

ورق سیاه گرید ۱۰۱۸

بعد از گرید A36 می توان گفت که ورق سیاه با گرید 1018 یکی از رایج ترین و پرکاربردترین گریدها می باشد. گرید A36 رایج ترین گرید برای ساخت مقاطع فولادی سنگین است. ورق 1018 به صورت ورق سیاه و ورق روغنی نیز در بازار موجود است که نمونه نورد سرد بیشتر در بین صنعتگران رایج است. هر دو نمونه نورد سرد و گرم آن از مقاومت و استحکام بیشتری نسبت به A36 بهره می برند و انواع سرد کاری مانند خمش بهتر، راحت تر و با ایرادات کمتری هستند. گرید 1018 تنها 0.18 درصد کربن و 0.6 تا 0.9 درصد منگنز در ترکیب خود دارد که بسیار کمتر از گرید A36 است. به طور کلی این گرید نسبت به گرید قبلی ناخالصی کمتری دارد. کاربردهای این نوع ورق سیاه بسیار متنوع است.

• دنده سازی
• سنجاق گیره و بکسل
• لنگر

ورق سیاه گرید ۱۰۱۱

ورق سیاه این گرید نسبت به نصب ورق روغنی آن مقاومت و استحکام بیشتری دارد. نمونه گالوانیزه آن چه به صورت ورق باشد و چه ورق گالوانیزه و پروفیل سبک برای استفاده در مناطق و مواقعی که سطح مقطع مستقیماً در معرض عوامل خورنده و زنگ زدگی قرار می گیرد مناسب و کاربردی است. این نوع گریدها استحکام و چکش خواری بسیار خوبی دارند به همین دلیل می توان تغییرات ظاهری و جوشکاری آن ها را بسیار آسان کرد. در این گرید ورق سیاه، قابلیت چکش پذیری نسبت به گریدهای قبلی بهتر شده است. از مهمترین کاربردهای این دسته می توان به نمونه های زیر اشاره کرد:

• ساخت و ساز
• خودرو و حمل و نقل
• ساخت کانتینر
• ساخت تجهیزات سنگین

ورق سیاه گرید A513

این دسته منحصراً برای ساخت پروفیل ها و لوله های صنعتی استفاده می شود. برای ساخت و تولید این لوله ها و رسیدن به ابعاد مورد نظر، ابتدا این ورق ها را حرارت می دهند، سپس از مجموعه ای از غلتک ها عبور می کنند تا به ابعاد دقیق برسند. محصول نهایی دارای سطحی سخت و ناهموار، با لبه های تیز و ساختاری بدون درز است، به همین دلیل لوله ها و ورق های سنگین برای ساخت محصولاتی که شکل و ابعاد دقیق آن ها اهمیت زیادی ندارد، مناسب است. برش، جوش و شکل دادن به این مقاطع فرآیندهای نسبتاً ساده ای هستند و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.

• ساخت پایه موتور
• تجهیزات صنعتی
• قالب پنل خورشیدی

ورق سیاه گرید ۱۰۲۶

در این دسته، کربن عنصر اصلی آلیاژی است و تنها ۰.۴ درصد سیلیکون و ۱.۲ درصد منگنز در این ترکیبات وجود دارد. ساختار اصلی و دمای تولید به متغیرهای مختلفی بستگی دارد. مقاطع ساخته شده از این ورق ها ضخامت و استحکام یکسانی در طول لوله دارند. با توجه به چکش خواری، شکل پذیری، جوش پذیری مناسب مقاطع تولید شده از این گرید و سطح مناسب برای آبکاری می توان گفت که یکی از بهترین و با کیفیت ترین انواع مقاطع فولادی می باشد. به لطف این خواص، کاربردهای زیادی دارند.

• سازه های پشتیبانی مانند لوله داربست
• قفسه ها و طاقچه ها
• اجزای تریلر و بدنه

مشخصات ورق های ST37 و ST52

ورق سیاه ST37 یک ورق فولادی کم کربن است که به فولاد ملایم نیز معروف است. فولاد کم کربن دارای 0.29-0.15، فولاد کربن متوسط ​​0.59-0.30 و فولاد پرکربن 1.70-0.60 درصد کربن است. صفحه داغ ST37 به دلیل استحکام بالا و جوش پذیری مناسب در صنعت ساختمان سازی و ساخت مقاطع فولادی مانند تیرها، نبشی ها، ناودانی ها و … کاربرد فراوانی دارد. ورق سیاه ST52 به عنوان ورق با استحکام بالا یا فولاد کم آلیاژ 1.0570 نیز شناخته می شود و معمولاً در کاربردهایی که نیاز به استاندارد بالایی دارند استفاده می شود. این ورق را می توان به تمام مقاطع فولاد کم کربن جوش داد. مقدار بالای عنصر منگنز در ورق سیاه ST52 باعث افزایش مقاومت در برابر ضربه، مقاومت در برابر سایش و چکش خواری فولاد می شود. همچنین در هنگام خرید باید به نرمال بودن ورق سیاه ST52 توجه کرد. این نوع عملیات حرارتی به منظور بهبود خواص مکانیکی فولاد مانند استحکام، سختی و انعطاف پذیری انجام می شود.

تولید ورق سیاه

مهمترین ویژگی ورق سیاه، جنس آهن یا فولاد آن است. همانطور که اشاره کردیم این نوع ورق از فرآیند نورد گرم به دست می آید. در این فرآیند قطعات آهن یا فولاد مورد استفاده در کوره هایی با دمای بالا ذوب شده و با انجام عملیات نورد بر روی فلز گرم شده به ورق تبدیل می شوند. ورق های به دست آمده از نورد گرم آسان تر تشکیل می شوند، زیرا گرما باعث افزایش شکل پذیری فلزات می شود. در عملیات نورد، استوانه های دوار بزرگ و سنگینی وجود دارد که با نیروی وزن و همچنین فشار ناشی از چرخش آن ها، می توانند فرم فلزی که بین آن ها قرار می گیرد به شکل دلخواه در آورند. به گونه ای که ضخامت ورق کاهش یافته و سطح کار افزایش یابد. ناگفته نماند که هر چقدر این عملیات تکرار شود، ضخامت ورق حاصل نازکتر خواهد بود. بنابراین ضخامت که مهمترین ویژگی ورق مشکی است بستگی به تعداد تکرار این فرآیند خواهد داشت.

آشنایی با انواع ورق سیاه

حال که با ورق سیاه و نحوه تولید آن کاملا آشنا شدید، بهتر است با انواع ورق سیاه نیز آشنا شوید. به طور کلی می توانیم بگوییم که ورق های سیاه از نظر ظاهر، مواد تشکیل دهنده، ضخامت و … تفاوت های زیادی با هم دارند و همین امر باعث می شود که هر کدام کاربرد متفاوتی نسبت به دیگری داشته باشند که از پرکاربردترین و مهم ترین آن ها می باشد. انواع ورق سیاه شامل موارد زیر است:

• ورق سیاه معمولی

یکی دیگر از انواع ورق سیاه نوع معمولی آن است که نسبت به سایر ورق های سیاه پرکاربردتر و پرفروش تر است و خود این محصول دارای دو گرید متفاوت می باشد. گرید های رایج ورق سیاه عبارتند از ST37 و ST52 دلیل وجود دو گرید در این ورق، تفاوت کربن آنهاست که ورق سیاه معمولی با گرید ST52 کربن بیشتری نسبت به نوع اول دارد. وجود کربن زیاد در ورق سیاه معمولی با گرید ST52 آن را در برابر تمامی عوامل محیطی و شیمیایی مقاوم کرده است و همین امر باعث شده است که این محصول اغلب در صنایع بزرگ و پروژه های سنگین مورد استفاده قرار گیرد. از طرفی ورق سیاه با گرید ST37 کربن کمی دارد و در نتیجه مقاومت آن کمتر بوده و در سبک سازی و سایر صنایع با کاربردهای سبک کاربرد دارد.

• ورق سیاه صنعتی

یکی از ورق های سیاه که در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارد ورق ساه صنعتی تولید شده با استاندارد DIN 17100 می باشد. بهتر است بدانید که سازندگان در ساخت ورق سیاه صنعتی از مقدار زیادی آلیاژ مانند: مس، نیکل و … استفاده می کنند. در واقع این آلیاژها همگی در همان ابتدا به نورد گرم اضافه می شوند و باعث می شوند این ورق مقاومت و استحکام زیادی نسبت به سایرین داشته باشد. فراموش نکنید که ورق سیاه صنعتی خاصیت ارتجاعی دارد و می توان از آن در تولید پروفیل های با ابعاد بالا استفاده کرد. ورق سیاه صنعتی همانطور که از نامش پیداست اغلب در صنایع مختلف از جمله: صنایع پتروشیمی، کشتی سازی، صنعت ساختمان، صنعت خودروسازی و … استفاده می شود.

• ورق سیاه رولی

ورق سیاه رولی یکی دیگر از انواع ورق سیاه است که نام آن بیش از سایر ورق ها به گوش ما رسیده است. زیرا این ورق در سایزها و ابعاد مختلف تولید و به بازار عرضه می شود. به یاد داشته باشید که این نوع ورق های سیاه قطر کمتری نسبت به دو نوع قبلی یعنی ورق های سیاه صنعتی و معمولی دارند بنابراین ضخامت آنها معمولاً ۱.۵ میلی متر است. این امر ورق سیاه رول را چکش خوار کرده و فرآیند شکل دهی آن آسان تر و سریع تر می شود. اندازه های مختلف ورق های رول سیاه شامل موارد زیر است:

• ورق های سیاه ۱۰۰ سانتی رولی
• ورق های سیاه ۱۲۵ سانتی متری
• ورق های سیاه رولی ۱۵۰ سانتی متری
• ورق های سیاه رولی ۲۰۰ سانتی متری

قیمت ورق سیاه

از جمله عوامل مهمی که در تعیین قیمت ورق سیاه موثر است پارامترهایی مانند برند و کارخانه سازنده می باشد، همچنین گریدهای مختلف هر محصول به دلیل تفاوت آلیاژها دارای کیفیت های متفاوتی است که در قیمت نهایی ورق تاثیر دارد. ابعاد، ضخامت و وزن ورق نیز از اساسی ترین عوامل موثر بر قیمت ورق آهن است، علاوه بر این، عوامل موثر دیگری نیز در قیمت تمام محصولات فولادی و نه تنها ورق سیاه موثر است. از جمله این عوامل می توان به هزینه حمل و نقل، میزان صادرات و واردات، میزان عرضه و تقاضا، قیمت های جهانی، نیاز صنایع وابسته، نرخ تورم، قیمت دلار، سیاست های دولت اشاره کرد.

قیمت آنلاین ورق سیاه

وبسایت رسمی فولاد ۳۶۹ امکان خرید ورق سیاه را از انواع کارخانه ها برای مشتریان فراهم کرده است. در جداول ارائه شده در وبسایت می توانید قیمت آنلاین محصولات مورد نظر خود را بررسی کرده و پس از انتخاب ورق مناسب با کارشناسان تماس بگیرید. کارشناسان ما راهنمایی های لازم را به شما ارائه می دهند، فاکتور سفارش را برای شما ثبت می کنند و پس از پرداخت و نهایی شدن سفارش، محصولات مورد نظر به آدرس مشخص شده ارسال می شود. برای انتخاب ورق سیاه مناسب می توانید با شماره موجود در سایت تماس بگیرید و از مشاوره کارشناسان آنلاین استفاده کنید.

قیمت روز ورق سیاه

قیمت روز ورق سیاه به دو دلیل بر بازار و قیمت فلز تاثیر مستقیم دارد: ورق سیاه قیمت مناسبی دارد به همین دلیل از این محصول برای تولید و ساخت سازه های بزرگ استفاده می شود. عرضه و تقاضای ورق سیاه در حال افزایش است. هرگاه قیمت روز ورق سیاه کاهش یابد در نتیجه قیمت سازه های فولادی بزرگ نیز کاهش می یابد. یکی از عوامل تاثیرگذار در بازار محصولات پایه فولادی، قیمت ورق سیاه است. ورق سیاه اساس انواع ورق های فولادی تولیدی مانند ورق روغنی، ورق گالوانیزه و … می باشد بنابراین هر زمان که قیمت روز ورق سیاه تغییر کند قیمت انواع دیگر محصولات تولید شده از ورق سیاه نیز تغییر خواهد کرد.

جمع بندی

شاید ورق سیاه از نظر کیفیت بهترین نباشد، اما با فرآیندهای ثانویه مانند نورد سرد می توان کاربردی ترین ویژگی ها را در آن ایجاد کرد. فرآیند تولید ورق سیاه در دمایی بالاتر از دمای تبلور مجدد انجام می شود. این دمای بالا پس از سرد شدن باعث ایجاد فشار داخلی در قطعه می شود که منجر به فرآیند پذیری پایین ورق، تغییرات کنترل نشده در ابعاد و زائده های سطحی می شود. با وجود تمام این ویژگی های نسبتا نامناسب، انواع گریدهای ورق سیاه به طور گسترده ای در صنعت استفاده می شوند و مفید هستند.